داخلی سازی تجهیزات توسط دانش‌بنیان‌ها؛ فناوری نانوحباب در بطن زندگی مردم؛ از تصفیه آب تا شیلات و کشاورزی

به گزارش خبرگزاری مهر، با توسعه فناوری‌نانوحباب و صنعتی‌سازی آن، این فناوری به بخش‌های مختلف صنعت وارد شده و اثرات آن را می‌توان در زندگی روزمره مشاهده کرد. از آب آشامیدنی که با کمک نانوحباب تصفیه شده، تا محصولات کشاورزی گلخانه‌ای، نانوحباب توانسته است به عنوان یک از مصادیق «تولید ثروت و ایجاد رفاه با کمک فناوری نانو» جای خود را در زندگی روزمره باز کند.

تصفیه آب در تصفیه‌خانه فاضلاب قیطریه تهران را شاید بتوان یکی از اولین پروژه‌های اثبات فناوری نانوحباب در بخش تصفیه آب در کشور دانست که در سال ۱۴۰۰ توسط شرکت نانوحباب انرژی انجام شد. در این پروژه بیش از یک سال اجرای پایلوت هوادی با نانوحباب در تصفیه‌خانه قیطریه انجام شد و آزمایش‌های متعددی روی پساب‌های این تصفیه‌خانه برای بررسی عملکرد سیستم نانوحباب توسط آزمایشگاه معتمد شرکت آب و فاضلاب صورت گرفت که در نهایت این فناوری مورد تأیید شرکت آب و فاضلاب قرار گرفت.

نتایج کار نشان داد که با همان مقدار گاز مصرفی پیشین و با استفاده از فناوری نانوحباب، عملکرد گندزدایی دو برابر افزایش یافت که دلیل این امر افزایش سطح اکسیژن آب و فعالیت بیشتر میکرواورگانیسم‌ها بود. فرایند هوادهی و اکسیداسیون یکی از مراحل مهم در عملیات تصفیه پساب‌های صنعتی و فاضلاب‌های شهری محسوب می‌شود.

در حال حاضر سیستم‌های متداول هوادهی که به انواع هواده‌های سطحی و یا بلوئرها وابسته هستند، انرژی قابل توجهی را مصرف می‌کنند ولی راندمان انتقال اکسیژن بسیار پایینی دارند. علاوه بر هزینه‌های بالای این تجهیزات که از کشورهای خارجی خریداری و تأمین می‌شوند، تعمیرات و تجهیزات جانبی از قبیل دیفیوزرها و سیستم لوله‌کشی نیز هزینه‌های مجزایی را به کشور تحمیل می‌نمایند. اما فناوری نانوحباب می‌تواند کارایی هوادهی را افزایش داده و کاهش هزینه را به دنبال داشته باشد.

داخلی‌سازی تجهیزات، صرفه‌جویی حداقل ۴۰ درصدی در مصرف انرژی نسبت به سامانه‌های متداول هوادهی، کاهش هزینه تأمین تجهیزات به میزان ۲۰ درصد، حذف دیفیورزها و لوله‌کشی‌های فرعی، کاهش صدا و عدم نیاز به ایزوله کردن تجهیزات و افزایش راندمان به میزان حداقل ۳۰ درصد از جمله مزیت‌های این فناوری در بخش تصفیه‌آب و فاضلاب بود.

استفاده از نانوحباب تنها به بخش تصفیه آب و فاضلاب محدود نشد، به طوری که این فناوری به سرعت جای خود را در صنعت کشاورزی، در بخش کشت هیدروپونیک، باز کرد. شرکت نانوفناوری سراج و شرکت نانوحباب انرژی برای گلخانه‌های متعددی در کشور این فناوری را پیاده‌سازی کرده‌اند.

در سیستم گلخانه‌ای هیدروپونیک یا آب‌کشت، که در آن از خاک استفاده نمی‌شود، نقش کیفیت آب و آبیاری بیش از کشاورزی رایج بوده و در نتیجه افزایش کیفیت آب می‌تواند به صورت مستقیم روی عملکرد گلخانه تأثیرگذار باشد. آب مورد استفاده در بیشتر گلخانه‌ها از چاه یا آب‌های زیرزمینی تأمین می‌شود که کیفیت مناسبی از منظر میزان اکسیژن ندارند.

شرکت‌های ایرانی فعال در حوزه نانوحباب، با استفاده از این فناوری، میزان اکسیژن آب در بخش کشاورزی گلخانه‌ای را افزایش داده و با این کار کیفیت آب افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده است. آزمایش‌های انجام شده نشان می‌دهد که با استفاده از این فناوری ارزش غذایی در محصول بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش می‌یابد که این موضوع در مورد صادرات محصولات اهمیت زیادی دارد چرا که به کرات شاهد مشکل تأمین نشدن الزامات استاندارد در محصولات صادراتی هستیم که این موضوع مشکلاتی را برای بخش کشاورزی به وجود می‌آورد.

در حال حاضر از فناوری‌نانوحباب در بیش از ۱۰۰ گلخانه در کشور استفاده می‌شود که نرخ رشد گسترش این فناوری در کشاورزی هیدروپونیک کشور بسیار قابل توجه است. در تولید انواع محصولات از فلفل و گوجه فرنگی گرفته تا خیار و توت‌فرنگی، از این فناوری ایرانی استفاده می‌شود.

پروزش گلهای زینتی هم از فناوری نانوحباب بی نصیب نبوده و پیاده سازی این فناوری در گشت گل نیز موجب افزایش بهره وری شده است. رضایت گلخانه دارها حاکی از اثربخشی این فناوری در پرورش گل است.

فناوری نانوحباب در صنعت شیلات کشور نیز نقش قابل توجهی داشته است، هوادهی با نانوحباب موجب افزایش بهره‌وری در پرورش ماهی شده است. اثربخشی این فناوری به گونه‌ای بوده که این تجهیزات به خارج از کشور هم صادر می‌شوند. برای مثال در بلاروس از این تجهیزات نانوحباب ایرانی برای پرورش ماهی استفاده می‌شود.

در ارمنستان از دستگاه نانوحباب ساز ایرانی برای گشت گوجه فرنگی استفاده می‌شود.

از فناوری نانوحباب در مرغداری‌ها نیز استفاده شده است. استفاده از فناوری نانوحباب در آب مورد استفاده طیور، علاوه‌بر کاهش میزان تلفات، در کاهش ضریب تبدیل غذایی و افزایش شاخص تولید مؤثر بوده است

فناوری نانوحباب می‌تواند اثرات مثبت زیست‌محیطی داشته باشد. یکی از کاربردهای این فناوری، هوادهی دریاچه‌ها با نانوحباب و کمک به نجات دریاچه‌ها و جلبک‌زدایی از آن‌ها است. با توجه به گسترش این فناوری در کشور، در آینده نزدیک شاهد رسوخ بیشتر فناوری‌نانوحباب در صنایع خواهیم بود.