شرکت های دانش بنیان چگونه شکل می گیرند/تجاری سازی ایده ها

به گزارش خبرنگار مهر، اصطلاحاتی همچون فناوری نوین، نانو، دانش بنیان و… واژگانی هستند که این روزها در بخش تولید زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرند. در گزارش منتشر شده پیشین به تشریح واحدهای تولیدی نانویی پرداخته شد. در ادامه به تشریح واحدهای تولیدی دانش بنیان پرداخته می‌شود. حسنعلی ازگلی از کارشناسان حوزه‌های نوین فناوری صنعتی درباره دانش بنیان‌ها به مهر گفت: معمولاً تعریف این شرکت‌ها با دو گروه نانویی و فناوری نوین اشتباه گرفته می‌شود که ممکن است در نوع سیاست گذاری، حمایت، برداشت و نوع انتظاراتی که مسئولان اقتصادی کشور می‌توانند داشته باشند ایجاد چالش‌هایی کند.

وی افزود: شرکت‌های دانش بنیان از دل دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها و بر اساس فناوری شکل گرفته در مراکز علمی و تحقیقاتی بیرون می آیند. این مراکز می‌توانند تا حد بسیار زیاد محصول دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور باشند و بخشی هم وابسته به شرکت‌های بزرگ هستند یا پارک‌های علمی و فناوری که واحد R&D (تحقیق و توسعه) دارند. به این ترتیب وابستگی به مراکز علمی و رسمی کشور ندارند.

وی ادامه داد: ممکن است یک شرکت بزرگ در حوزه هواپیماسازی باشد یا در حوزه انرژی فعالیت داشته باشد. یا شرکتی بزرگ در حوزه کشاورزی و دامپروری فعالیت کند. آنها واحدهای تحقیق و توسعه بزرگ دارند و خودشان انستیتو یا دپارتمان‌هایی را برای تحقیقات راه اندازی کرده اند.

این کارشناس حوزه فناوری نوین صنعتی تصریح کرد: آنها می‌توانند پیشرو در ایجاد کردن شرکت‌های دانش بنیان باشند. اما اساساً نتیجه تحقیقات باید در دسترس باشد چه از طریق دانشگاه و پژوهشگاه‌ها و چه واحدهای تحقیق و توسعه شرکت‌های بزرگ. این نتیجه تحقیقات از سوی افرادی تجاری سازی می‌شوند. پس ما دانشی را در اختیار گرفتیم و باید جدید هم باشد قبل از این هم در کشور ما به صورت مشخص و هدفمندی تجاری سازی نشده، این دانش هسته اولیه شرکت دانش بنیان می‌شود.

از ایده تا محصول

ازگلی با بیان اینکه با حمایت از مراکز تحقیقاتی کشور مانند پارک‌های علمی و فناوری که امروز محلی برای این افراد که ایده‌های خود را مطرح می‌کنند هستند، گفت: مراکز رشد فناور معمولاً در مراکز دانشگاهی رشد کمی دارند. در ادامه خانه‌های نوآوری که نمونه‌های آن به شکل‌های متعدد در کشور وجود دارد، مجموعه‌هایی هستند که از این افراد که هسته فناور را شکل می‌دهند حمایت و غربالگری می‌کنند.

او گفت: تسهیلات در اختیار آنها گذاشته شده و فضایی را به این مجموعه‌های فناور اختصاص می‌دهند.

ازگلی درباره چگونگی شکل گیری شرکت‌های دانش بنیان یادآور شد: غربالگری انجام می‌شود و ایده‌های خوب و ناب جدا شده و در ادامه روی آنها سرمایه گذاری می‌شود که در نهایت این فعالیت‌ها منجر به تولید محصول می‌شود.

دانش بنیان‌ها و جرقه اولیه یک دانش

ازگلی با بیان اینکه این شرکت‌ها ابتدا در قالب فردی است مانند فعالیتی که ممکن است از سوی استادی با دانشجو خود باشد که در ادامه به شرکت تبدیل شده و محصولات را به بازار عرضه می‌کنند.

وی ادامه داد: مجوزهای لازم را می‌گیرند و به جذب نیروی انسانی پرداخته و سرمایه گذاری می‌کنند و طبیعتاً بالغ و بالنده می‌شود.

او گفت: شروع کار با یک جرقه اولیه دانش بوده که از دل فعالیت پژوهشی دانشگاهی و پژوهشگاهی خارج و توسط افرادی مطرح شده و از سوی دولت و بخش خصوصی حمایت می‌شود. به این ترتیب، این نوع شرکت پا کرده و خدمات خود را تجاری می‌کند.

این کارشناس حوزه فناوری در ادامه سخنان خود اظهار کرد: دانش بنیان‌ها بر اساس تجارت مانند فروش نفت یا بنگاه داری و… شکل نگرفته اند و بر پایه علم و دانش بوده و منجر به سودآوری در تجارت می‌شوند.